دستگاه بکس بادی که به عنوان بکس هوا یا گازی و به انگلیسی به نام air impact wrench نامیده می‌شود در واقع یک آچار ضربه‌ای بادی که کار آن باز و بسته‌کردن مهره و پیچ در سایز‌های مختلف است. این ماشین‌ها در مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند. می‌توانیم بگوییم انواع بکس بادی با در نظرگرفتن شکل بدنه، اندازه درایو شیفت، سایز ابزارگیر، سوکت گیر و قدرت خروجی کاربری‌های مختلفی دارد. موتور این ابزار دور چپ گرد و راست گرد دارد و برخلاف بکس برقی انرژی خود را از پمپ هوا دریافت می‌کند.
بکس بادی چیست و چگونه کار می‌کند؟
بکس بادی وسیله‌ای است که با استفاده از آن می‌توان پیچ‌های خیلی محکم و بزرگ را باز و بسته نمود. قبل از اینکه آچار بکس وارد بازار شود آچار‌های دستی یا آچار چرخ به کار برده می‌شد. پس از تولید بکس بادی استفاده از این ابزار کار متخصصین را آسان نمود و این ابزار جزء لوازم ضروری در مکانیک ماشین به حساب آمد. وزن این دستگاه کم و استفاده از آن آسان است. بنابراین تعمیرکاران متخصصان می‌توانند به راحتی از آن استفاده کنند.ای دستگاه گاهی اوقات بکس فشار قوی هم نامیده می‌شود. در این مواقع از این بکس بادی در عملیات سنگین و پیچ‌های صنعتی و نیمه صنعتی و مهره‌ها و پیچ‌های درشت استفاده می‌شود.
این دستگاه به وسیله یک شلنگ فنری به کمپرسور بادی متصل می‌شود و از این راه می‌تواند نیروی مورد نیاز خود را تامین کند. در واقع این ابزار به وسیله انرژی که از طریق گشتاور ایجاد می‌شود کار خود را شروع می‌کند. گشتاور قابلیت تنظیم شدن دارد و با توجه به کاری که انجام می‌دهد تغییر‌پذیر است تا بدین وسیله مانع شکسته شدن و آسیب رسیدن به پیچ و مهره‌ها شود. استفاده از بکس بادی در سیستم تعلیق جلوبندی موتور باز و بسته کردن پیچ و مهره است. قدرت این بکس بسیار زیاد است و وزن آن به گونه‌ای است که باید به کمپرسور بادی اتصال داشته باشد.
معرفی مدل‌های مختلف آچار بکس بادی
مانند همه گروه‌های ابزاری بکس بادی هم دارای انواع مختلف است؛ زیرا هر بکس بادی مخصوص انجام یک کار در صنعت است.
مدل بادی تفنگی
پرفروش ترین مدل بکس نوع هفت تیری یا تفنگی است. ظاهری شبیه به اسلحه دارد و طراحی آن نزدیک به دریل و بکس برقی که اندازه آن بزرگتر است. از نظر قدرت خروجی و سایز شفت در دسته متوسط قرار می‌گیرد و سایز درایو آن از 3.8 اینچ بالاتر است. در مواردی محدود سایز آن با درایو 1 اینچ هم وجود دارد. طراحی آرگونومیک و وزن مناسب در این بکس بسیار اهمیت دارد زیرا کاربر می‌تواند برای ساعت‌های طولانی آن را مورد استفاده قرار دهد.
در واقع تولید‌کنندگان این مدل از بکس بادی را با طرح‌های متنوعی تولید می‌کنند. بدنه این دستگاه خوش دست است و یک کلید پاور به همراه ورودی و اگزوز خروجی در انتهای دسته وجود دارد. همچنین ولوم‌ها و دکمه‌هایی که سرعت و جهت چرخش را تغییر می‌دهند بر روی قسمت جانبی یا پشت دستگاه قرار می‌گیرند. در بعضی از مدل‌ها ی بکس بادی سیستم چپ گرد و راست گرد به شکل اهرم در کنار ماشه نصب شده است و در بعضی دیگر دکمه تغییر جهت در قسمت پشت بدنه و یا در ترکیب با ولوم تنظیم سرعت قرار گرفته‌است.
بکس بادی پروانه‌ای
بکس بادی پروانه‌ای یا butterfly impact wrench عضو کوچک این خانواده محسوب می‌شود و به آن بکس بادی مشتی هم می‌گویند. در بعضی جا‌ها نیازی به قدرت بالای گشتاور نیست و اولویت با سبک بودن دستگاه و سرعت چرخش زیاد آن است. به طور مثال در خط تولید لوازم خانگی مثل لباسشویی، یخچال، اجاق، بخاری و شوفاژ سرعت عمل بالا بسیار مهم است. همچنین در تابلو‌سازی برق و ساخت سلول‌های فلزی متعدد بکس بادی پروانه‌ای به کار می‌رود.
در خطوط حرفه‌ای نمی‌توان از بکس بادی برقی شارژی به طور مداوم استفاده کرد زیرا مصرف انرژی در آن‌ها زیاد است و برقی بودن آن هم اجازه نمی‌دهد تا در همه جا مورد استفاده قرار گیرد. همچنین نوع شارژی آن با مشکل تمام شدن باتری روبرو است. وزن پایین بکس پروانه‌ای به خاطر حجم و اندازه کوچک آن باعث می‌شود تا به راحتی در دست جای گرفته و به خاطر نداشتن موتور برق و باتری سنگینی وزن آن کم می‌شود.
بکس بادی مستقیم
این بکس دقیقاً نقطه مقابل نوع پروانه‌ای است. در واقع این نوع بکس گلویی صاف و مستقیم و شفت‌های بزرگ و کاملاً صنعتی دارد. این دستگاه به خاطر گشتاور بالایی که دارد به دو دسته اصلی و کمکی تقسیم می‌شود که کاربر می‌تواند با هر دو دست آن را کنترل کند. شدت ضربه کلاچ دستگاه آنقدر زیاد و قوی است که بدون دسته کمکی کار کردن با این دستگاه با یک دست امکان‌پذیر نیست. از بکس بادی مستقیم در صنایع پتروشیمی، اتصال لوله‌های با قطر بالا، ساخت سوله و ریل، راه آهن و جاده‌سازی و در تعمیرگاه ها استفاده می‌شود.
اجزای داخلی بکس بادی
درست است که بکس هایی که در بالا معرفی شد با همدیگر از لحاظ قدرت متفاوت است؛ اما فناوری ساخت آن‌ها و اجزای داخلی با هم شبیه است. غیر از ماشه، بدنه و شفت که از قسمت بیرون مشاهده می‌شود بکس بادی شامل دو قسمت موتور و گیربکس است که به آن رتوربکس می‌گویند. رتوربکس از یک محور فلزی و چند پره تشکیل شده که پس از ورود هوا با فشار زیاد در این قسمت پره‌ها می‌چرخند و شفت را به حرکت وا می‌دارند.
مقدار دور و چرخش بادر نظر گرفتن ولوم ورودی باد تنظیم می‌شود و با کم و زیاد کردن میزان هوایی که به پره‌ها برخورد می‌کند سرعت روتور زیاد و کم می‌شود. همچنین چکش بادی به وسیله زبانه‌ای که بر روی لبه سیلندر روتر قرار دارد با حرکت موتور شروع به چرخش می‌کند. چرخش چکش باعث می‌شود تا شما بتوانید به کمک این بکس پیچ مهره‌ها را به راحتی باز و بسته کنید. همچنین با به حرکت درآوردن دستگیره آچار بکس بادی به دو سمت چکش به داخل و خارج حرکت می‌کند.
کاربرد بکس بادی
بدون این دستگاه بعضی از کار‌های صنعتی امکان‌پذیر نیست و پیشرفتی در کار دیده نمی‌شود. مثلاً در صنایع پتروشیمی و نفت در قسمت اتصال بندی پالایشگاه و لوله کشی گاز و نفت که امکان اشتعال وجود دارد و همچنین لوله‌های بزرگ که پیچ و مهره‌های سنگین دارند در آن وجود دارد، برای جلوگیری از آتش سوزی از بکس بادی استفاده می‌شود زیرا جرقه‌ای کوچک می‌تواند باعث انفجاری بزرگ شود. از کاربرد دیگر بکس بادی می‌توان به مونتاژ و تعمیر اتومبیل و رینگ چرخ وماشین آلات حرفه‌ای اشاره کرد.
برای انجام این کار در این خط های صنعتی انرژی زیادی لازم است و در نتیجه نمی‌توان این پروسه را با آچار‌های دستی یا دستگاه‌های برقی انجام داد. به همین دلیل بکس بادی مصرف انرژی را کم‌کرده و در عین حفاظت از نیروی انسانی قدرت بستن اتصالات خودرو را بالا می‌برد.
مزایا و معایب استفاده از آچار بکس بازی و ابزار‌های بادی و پنوماتیک
از مزایای استفاده از بکس بادی می‌توان به نکات زیر اشاره کرد.
- از فشار هوا برای کار استفاده می‌شود.
- قیمت آن نسبت به رقیبان مناسب‌تر است.
- قابلیت تنظیم فشار هوا و باز و بسته کردن پیچ مهره‌ها را با در نظر گرفتن اندازه دارد در نتیجه از شکسته شدن آن و آسیب دیدن آن‌ها جلوگیری می‌کند.
- استهلاک آن کم است و بسیار کم به تعمیر نیاز پیدا می‌کند. در نتیجه هزینه نگهداری آن زیاد نیست و مقرون به صرفه است.
- نیروی بالایی دارد و سرعت کار آن در مقایسه با آچار بکس‌های دیگر بیشتر است.
معایب استفاده از آچار بکس بادی عبارتند از:
- نسبت به بکس برقی و شارژی به خاطر کمپرسور سنگین‌تر است.
- به دلیل سنگینی قابلیت انتقال و جابجایی آن وجود ندارد.
- از آن در مکان‌های کوچک نمی‌توان استفاده کرد.
- صدای این دستگاه به خاطر کمپرسور باد و شدت زیاد آن در هنگام کار بسیار بالا است و استهلاک آن نیز زیاد است.
نکات مهم هنگام خرید آچار بکس بادی
- در هنگام خرید این آچار کارنیروی گشتاور آن را مورد بررسی قرار دهید.
- طراحی این آچار باید به صورتی باشد که در هنگام کار‌های سنگین مانع خستگی دست شما شده و از سرعت کار شما نکاهد.
- علاوه بر پایین بودن وزن این ابزار اندازه آن نیز بسیار مهم است؛ زیرا باید مناسب مکانی باشد که همراه با آن کمپرسور باد در نظر گرفته می‌شود زیرا حمل و نقل بکس های سنگین امکان پذیر نیست.
- بررسی اندازه درایو
- در زمان خرید به گارانتی و خدمات پس از فروش دقت کنید تا در آینده با مشکلات تعمیر و خرابی دستگاه مواجه نشوید.
سخن پایانی
بکس بادی یک وسیله کاربردی می‌باشد که قدرت آن زیاد است و به وسیله فشار هوای گشتاور به منظور باز و بسته‌کردن پیچ و مهره به کار برده‌می‌شود و در صنعت اهمیت فراوانی دارد. انتخاب نوع این وسیله به نوع کار شما بستگی دارد.
