بالانس درجا چیست؟ بالانس درجا یعنی توزیع یکنواخت وزن خودرو بر روی چهارچرخ است و از بروز مشکلاتی نظیر سایش نامتوازن لاستیکها و خرابی زودهنگام جلوبندی جلوگیری میکند. با بالانس مناسب لاستیکها، عمر آنها به طور قابلتوجهی افزایش مییابد، زیرا باعث فشار یکنواخت سطح تماس تایر با جاده میشود. این امر همچنین به کاهش مصرف سوخت منجر میشود؛ چرا که خودرو در شرایط بهینهتری حرکت کرده و نیاز به انرژی کمتری برای غلبه بر اصطکاک خواهد داشت. در نتیجه، راندمان کلی خودرو نیز بهبودیافته و تجربه رانندگی ایمنتر و راحتتری فراهم میشود. از سوی دیگر، یادگیری نحوه کار با دستگاه بالانس درجا برای تعمیرکاران و علاقهمندان به خودرو یک ضرورت غیرقابلانکار است. تسلط بر این مهارت نهتنها موجب افزایش کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان میشود، بلکه به تعمیرکاران این امکان را میدهد که مشکلات مربوط به تایرها را شناسایی و برطرف کنند. در ادامه این مقاله از سایت بازرگانی افضلی نحوه آموزش کار با دستگاه بالانس درجا میپردازیم پس با ما همراه باشید.
مراحل بالانس تایر با دستگاه بالانس درجا
بالانس درجا بهتر است یا کامپیوتری این سؤالی است که برای شما در هنگام بالانس کردن لاستیکهای خودرو پیشآمده است با ما همراه باشید در ادامه پاسخ این سؤال را خواهیم داد. بالانس درجا یکی از مهمترین و ضروریترین دستگاههایی است که باید در هر مغازه آپاراتی وجود داشته باشد. شما با استفاده از این دستگاه میتوانید با بالانس صحیح تایرها عملکرد خودرو خود را چه از نظر شتاب، فرمانپذیری بهتر کنید و برخی از مشکلات پنهانی که در سیستم جلوبندی وجود دارد را پیدا کنید.
برای بالانس لاستیکها با دستگاه بالانس درجا، مراحل زیر را بادقت هر چه بیشتر انجام دهید:
- مرحله اول آمادهسازی دستگاه: قبل از شروع، اطمینان حاصل کنید که دستگاه بالانس در وضعیت آمادهبهکار است و تمامی اجزای آن سالم هستند. تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش را بپوشید.
- مرحله دوم نصب چرخ بر روی دستگاه: چرخ را بهآرامی روی محور دستگاه قرار دهید. باید چرخ بهدرستی در محل خود نشسته و محکم شده باشد. سپس، فک و مهرههای کونیک مناسب را روی محور قرار دهید و مهرهها را محکم کنید تا چرخ بهخوبی در جای خود ثابت بماند.
- مرحله سوم انتخاب نوع خودرو: وارد منوی دستگاه شوید و نوع خودرو (سواری، شاسیبلند و غیره) را انتخاب کنید. این انتخاب باعث میشود که دستگاه نیروی جادهای مناسب را برای تست بالانس اعمال کند.
- مرحله چهارم شروع فرایند بالانس: پس از بررسی نهایی تنظیمات، دکمه شروع را فشار دهید. دستگاه چرخ را با سرعت بالا میچرخاند و حسگرها عدم توازن را شناسایی میکنند. نتایج بر روی صفحهنمایش نشان داده میشود.
- مرحله پنجم نصب وزنهها: پس از دریافت نتایج، وزنههای لازم برای بالانس چرخ را انتخاب کنید. نقاط مشخص شده توسط دستگاه را تمیز کرده و وزنهها را نصب کنید. سپس، دوباره دستگاه را فعال کنید تا اطمینان حاصل شود که چرخ بهدرستی بالانس شده است.
- مرحله ششم بازبینی نهایی: چرخ را دوباره روی دستگاه قرار داده و تست بالانس مجدد انجام دهید. اگر نیاز به تنظیمات بیشتری وجود داشت، مراحل نصب وزنهها را تکرار کنید تا به نتیجه مطلوب برسید.
نصب تایر روی دستگاه بالانس درجا
نصب تایر روی دستگاه بالانس درجا یکی از مراحل مهم در مراحل بالانس با بالانس درجا است که نیاز بهدقت و رعایت اصول ایمنی دارد. در ابتدا، چرخ باید بهآرامی و بااحتیاط روی محور دستگاه قرار گیرد. این کار باید بهگونهای انجام شود که هیچ آسیبی به رینگ یا لاستیک وارد نشود. همچنین، استفاده از فک و مهرههای کونیک مناسب برای نگهداشتن چرخ ضروری است تا از حرکت ناخواسته آن در حین کار جلوگیری شود. پیش از نصب، اطمینان حاصل کنید که هیچ وزنه قدیمی یا کلاه مرکزی بر روی چرخ باقی نمانده باشد، زیرا این موارد میتوانند تأثیر منفی بر نتایج بالانس داشته باشند. رعایت اصول ایمنی در این مرحله بسیار حائز اهمیت است. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش میتواند خطرات احتمالی را کاهش دهد. همچنین، بررسی وضعیت کلی چرخ قبل از نصب، شامل شناسایی هرگونه ترک یا آسیب، از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری میکند. پس از نصب چرخ، باید اطمینان حاصل کنید که چرخ به طور محکم و ایمن در محل خود قرار گرفته است؛ زیرا هرگونه لغزش یا عدم ثبات میتواند منجر به نتایج نادرست در بالانس و آسیب به سیستم تعلیق خودرو شود.
مراحل نصب تایر
برای نصب تایر روی دستگاه بالانس درجا، مراحل زیر را بهدقت انجام دهید:
- آمادهسازی دستگاه و تایر: قبل از شروع کار دستگاه بالانس باید در وضعیت آمادهبهکار قرار گیرد و تمامی اجزای آن سالم باشند. همچنین، تایر باید تمیز و عاری از هرگونه آلودگی باشد. زیر در صورت هر گونه آلودگی یا چربی بر روی تایر باعث مشکلاتی در حین نصب آن خواهد شد.
- قراردادن تایر بر روی دستگاه: تایر را بهآرامی روی محور دستگاه قرار دهید. در انجام این کار حتماً باید سوراخهای میخ چرخ با محور دستگاه تراز شده باشند. برای این کار، میتوانید تایر را کمی بچرخانید تا در موقعیت مناسب قرار گیرد.
- استفاده از فک و مهرههای کونیک: فکهای کونیک را بهدرستی روی محور قرار دهید تا تایر محکم و ثابت شود. این فکها باید بهگونهای تنظیم شوند که تایر را بهخوبی نگه دارند و از حرکت آن در حین بالانس جلوگیری کنند.
- بررسی نهایی: پس از نصب تایر، یکبار دیگر چک کنید که همه چیز بهدرستی نصب شده است و هیچگونه لغزشی وجود ندارد. این بررسی نهایی برای اطمینان از ایمنی و دقت بالانس بسیار مهم است.
- اهمیت رعایت اصول ایمنی در حین انجام بالانس درجا: رعایت اصول ایمنی در این مرحله بسیار مهم است. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند عینک و دستکش میتواند خطرات احتمالی را کاهش دهد. همچنین، جک یا دستگاه بالانس بر روی سطحی صاف و محکم قرار بدهید، تا از سقوط یا حرکت ناخواسته دستگاه جلوگیری شود.
نکات ایمنی در نصب تایر
در هنگام نصب تایر بر روی دستگاه بالانس باید نکات ایمنی که در زیر به آنها اشاره کردهایم در نظر داشته باشید:
- قراردادن دستگاه در محلی مناسب: دستگاه را در مکانی امن و مسطح قرار بدید. سطحی صاف و محکم انتخاب کنید تا دستگاه در حین کار نلغزد یا واژگون نشود.
- استفاده از ابزار مناسب: تمامی ابزارهای لازم مانند جک، آچارچرخ و لاستیک پنچرگیر را در دسترس خود قرار بدهید.
- استفاده از تجهیزات ایمنی در حین کار: حتماً از تجهیزات ایمنی مانند دستکش، عینک محافظ و کلاه ایمنی استفاده کنید.
- ترمزدستی: ترمزدستی را کاملاً بکشید و خودرو را در دنده قرار دهید (در گیربکساتوماتیک حالت پارک) تا از حرکت ناخواسته جلوگیری خودرو کنید.
- بررسی دستگاه: پیش از شروع نصب، اطمینان حاصل کنید که جک یا دستگاه بالانس روی سطحی صاف و یکنواخت قرار دارد و تحت بار نیست.
اندازهگیری ابعاد و وزن تایر
اندازهگیری ابعاد تایر
- عرض تایر: با استفاده از متر نواری، عرض آج تایر را از لبه داخلی تا لبه بیرونی آن اندازهگیری کنید. این عدد معمولاً به میلیمتر بیان میشود.
- قطر رینگ تایر: قطر داخلی تایر (جایی که رینگ قرار میگیرد) را اندازهگیری کنید. این اندازه به اینچ است و باید توجه داشته باشید که معمولاً در مشخصات تایر درج شده است.
- ارتفاع فاق تایر: ارتفاع دیواره جانبی تایر (فاق) را با اندازهگیری فاصله از رینگ تا بالاترین نقطه دیواره جانبی انجام دهید. این عدد به درصدی از عرض تایر بیان میشود.
اندازهگیری وزن تایر
وزن تایر معمولاً بر روی برچسب یا دیواره آن درج شده است، اما برای تأیید، میتوانید از یک ترازوی دیجیتال استفاده کنید. وزن دقیق تایر برای انتخاب مناسبترین گزینه بالانس و همچنین اطمینان از تحمل بار مناسب بسیار مهم است.
تأثیر اطلاعات بر عملکرد بالانس
ابعاد و وزن تایر تأثیر مستقیمی بر عملکرد بالانس دارند. بالانس صحیح نیازمند اطلاعات دقیق درباره وزن و ابعاد تایر است تا دستگاه بتواند وزنههای مناسب را در نقاط صحیح قرار دهد. عدم دقت در اندازهگیری میتواند منجر به عدم توازن و مشکلاتی نظیر سایش نامتوازن لاستیکها، افزایش مصرف سوخت و کاهش ایمنی خودرو شود.
مراحل اندازهگیری تایر
برای اندازهگیری ابعاد و وزن تایر، بایستی مراحل زیر را انجام دهید:
آمادهسازی: قبل از شروع، اطمینان حاصل کنید که تایر کاملاً باد شده و در وضعیت مناسبی قرار دارد. این کار بهدقت اندازهگیری کمک میکند.
اندازهگیری عرض تایر: با استفاده از یک متر نواری، عرض آج تایر را از لبه داخلی دیواره جانبی تا لبه بیرونی آن اندازهگیری کنید. این اندازه معمولاً به میلیمتر بیان میشود و برای مثال، اگر اندازه تایر 215/55R16 باشد، عرض آن 215 میلیمتر است.
اندازهگیری قطر رینگ: قطر داخلی تایر (جایی که رینگ قرار میگیرد) را اندازهگیری کنید. این اندازه به اینچ است و معمولاً در انتهای مشخصات تایر درج شده است. برای مثال، در 215/55R16، قطر رینگ 16 اینچ است.
محاسبه ارتفاع فاق: ارتفاع دیواره جانبی تایر (فاق) را با فرمولی که در محاسبه کنید
اندازهگیری وزن تایر: وزن تایر معمولاً بر روی برچسب یا دیواره آن درج شده است. در صورت نیاز، میتوانید از ترازوی دیجیتال برای اندازهگیری دقیق وزن استفاده کنید.
اهمیت اندازهگیری دقیق تایر
اندازهگیری دقیق تایر اهمیت زیادی در عملکرد خودرو دارد. انتخاب سایز مناسب تایر نهتنها بر هندلینگ و کنترل خودرو تأثیر میگذارد، بلکه میتواند به کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از سایش زودهنگام تایرها نیز کمک کند. تایر نامناسب ممکن است باعث افزایش فاصله ترمز و آسیب به سیستم تعلیق خودرو شود که این موضوع میتواند منجر بهخطرافتادن ایمنی راننده و سرنشینان گردد. علاوه بر این، اطلاعات دقیق درباره ابعاد و وزن تایر برای بالانس صحیح آن ضروری است. عدم دقت در اندازهگیری میتواند منجر به عدم توازن، سایش نامتوازن لاستیکها و مشکلاتی نظیر افزایش مصرف سوخت و کاهش ایمنی خودرو شود.
تنظیم نوع خودرو در دستگاه بالانس درجا
انتخاب صحیح نوع خودرو در تنظیمات دستگاه بالانس درجا اهمیت زیادی دارد. این انتخاب به دستگاه اجازه میدهد تا نیروی جادهای مناسب را شبیهسازی کند که به نوبه خود دقت بالانس را افزایش میدهد. باتوجهبه نوع خودرو، مشخصات فنی و وزن متفاوتی وجود دارد که بر نحوه عملکرد تایرها تأثیر میگذارد. برای مثال، یک خودرو سواری با یک شاسیبلند یا کامیون از نظر توزیع وزن و نیروی جادهای متفاوت هستند. انتخاب نادرست نوع خودرو میتواند منجر به نتایج نادرست در بالانس شود. برای تنظیم نوع خودرو در دستگاه، ابتدا باید وارد منوی دستگاه شوید و گزینه انتخاب نوع خودرو را پیدا کنید. سپس نوع خودرویی که چرخ روی آن نصب خواهد شد را انتخاب کنید که ممکن است شامل گزینههایی مانند سواری، شاسیبلند یا کامیون باشد.
تنظیم فشار تایر و تأثیر آن در بالانس
- آمادهسازی تایر برای تنظیم فشار: در هنگام تنظیم فشار باید لاستیکها سرد باشند، زیرا مقدار فشار در حالت گرم بودن لاستیک احتمالاً نادرست باشد. بهتر است حداقل 3 ساعت پس از رانندگی صبر کنید و بعد از آن فشار تایر را اندازه گیری کنید.
- بررسی فشار: درپوش سوپاپ را بااحتیاط بردارید و با استفاده از فشارسنج، فشار باد هر چهار لاستیک را اندازهگیری کنید.
- تنظیم فشار: اگر فشار کمتر از حد استاندارد بود، کمپرسور باد را روشن کرده و باد را به لاستیک اضافه کنید. در صورت نیاز، با فشاردادن سوزن فشارسنج، باد اضافی را خالی کنید.
- تأثیر تنظیم صحیح فشار بر بالانس: تنظیم صحیح فشار تایر تأثیر مستقیم بر عملکرد بالانس دارد. فشار نامناسب میتواند منجر به سایش نامتوازن لاستیکها، افزایش مصرف سوخت و کاهش ایمنی شود. همچنین، عدم توجه به فشار تایر میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم تعلیق و فرمانپذیری خودرو گردد.
پیامدهای نادیدهگرفتن فشار تایر
- افزایش فاصله ترمز: کمباد بودن لاستیکها موجب افزایش فاصله ترمز میشوند، زیرا اصطکاک بیشتری با سطح جاده ایجاد میکنند. این موضوع میتواند در شرایط اضطراری خطرناک باشد و احتمال تصادف را افزایش دهد.
- کاهش کنترل و ثبات: فشار نامناسب باعث سایش ناهموار لاستیکها و کاهش چسبندگی به سطح جاده میشود که این امر میتواند منجر به ازدستدادن کنترل خودرو، بهویژه در شرایط جوی نامناسب شود.
- افزایش سایش و مصرف سوخت: کم یا زیاد بودن فشار باد لاستیکها باعث سایش زودرس آج و افزایش مصرف سوخت میشود. هر 0.2 تا 0.3 افت PSI در فشار تایر ممکن است هزینههای سوخت را تا 3 درصد افزایش دهد.
- خطر ترکیدن لاستیک: لاستیک کمباد به دلیل افزایش اصطکاک و گرما، در معرض خطر ترکیدن قرار دارند که این امر میتواند منجر به تصادفهای جدی شود.
- عملکرد ضعیف در شرایط بد آبوهوایی: تایرهای با فشار نامناسب نمیتوانند بهخوبی آبوگل را تخلیه کنند که این موضوع در شرایط بارانی یا برفی خطرناک است.
نحوه بررسی و تنظیم فشار تایر
مراحل بررسی فشار تایر
- آمادهسازی تایر برای تنظیم فشار: برای تنظیم فشار لاستیکها حداقل 3 ساعت پس از رانندگی اینکار را انجام دهید.
- انتخاب فشار استاندارد: میزان فشار مناسب برای تایرهای خودرو معمولاً بر روی برچسب داخلی درب راننده یا در دفترچه راهنما خودرو درج شده است. این مقدار معمولاً بین 30 تا 35 PSI (پوند بر اینچ مربع) است.
- باز کردن سوپاپ: درپوش سوپاپ را بااحتیاط بردارید و از یک فشارسنج استفاده کنید. شیلنگ فشارسنج را به سوپاپ متصل کنید تا عقربه نشانگر به حرکت درآید.
- خواندن فشار: پس از چند ثانیه، عقربه را بخوانید و مقدار فشار باد تایر را ثبت کنید. برای دقت بیشتر، میتوانید این کار را دو یا سه بار تکرار کنید.
مراحل تنظیم فشار تایر
- تنظیم فشار: اگر فشار کمتر از حد استاندارد بود، با استفاده از کمپرسور هوا، باد را به تایر اضافه کنید. در صورت نیاز، با فشاردادن سوزن سوپاپ، باد اضافی را خالی کنید.
- پیامدهای بیتوجهی به فشار تایر: نادیدهگرفتن فشار تایر میتواند منجر به افزایش فاصله ترمز، کاهش کنترل و ثبات خودرو، افزایش سایش و مصرف سوخت، و خطر ترکیدن لاستیک شود که از علائم بالانس نبودن چرخ هستند.
نصب وزنههای بالانس
مراحل نصب وزنههای بالانس
- تشخیص نقطه نا بالانسی: پس از نصب چرخ بر روی دستگاه بالانس، چرخ را بهآرامی بچرخانید تا دستگاه نقطه نا بالانسی را شناسایی کند. نقطه نا بالانسی با روشنشدن چراغهای LED یا نمایش عددی روی صفحهنمایش مشخص میشود.
- انتخاب سمت نصب: مشخص کنید که آیا وزنهها باید در سمت داخلی یا خارجی رینگ نصب شوند. معمولاً نصب وزنهها در سمت خارجی رینگ آغاز میشود.
- انتخاب وزنه مناسب: بر اساس عدد نشاندادهشده توسط دستگاه، وزنههای مناسب را انتخاب کنید. وزنهها معمولاً از جنس سرب یا مواد مشابه ساخته میشوند و باید باتوجهبه نوع رینگ انتخاب شوند.
- نصب وزنه: وزنه را در محل مشخص شده قرار دهید و با استفاده از چکش مخصوص، آن را بهآرامی بکوبید تا بهخوبی روی رینگ سفت شود. اطمینان حاصل کنید که لبه نازک وزنه بهدرستی در شیار بین لاستیک و رینگ قرار گیرد.
- تأثیر نصب صحیح وزنهها: نصب صحیح وزنههای بالانس تأثیر زیادی بر کاهش لرزش خودرو دارد. بالانس دقیق تایرها باعث توزیع یکنواخت وزن میشود که منجر به عملکرد بهتر سیستم تعلیق و فرمانپذیری خودرو میگردد.
بازبینی و بالانس مجدد تایر
مراحل کار با بالانس درجا و بالانس مجدد تایر به شرح زیر است:
- نصب تایر بر روی دستگاه بالانس: ابتدا تایر را روی دستگاه بالانس قرار دهید و اطمینان حاصل کنید که بهدرستی نصب شده است.
- چرخش تایر: تایر را بچرخانید تا دستگاه نقاط سنگین و سبک را شناسایی کند. این نقاط معمولاً به دلیل توزیع نامناسب وزن در لاستیک یا رینگ ایجاد میشوند.
- نصب وزنهها: بر اساس نتایج بهدستآمده، وزنههای مناسب را در نقاط مشخص نصب کنید. این وزنهها باید بهگونهای قرار گیرند که عدم تعادل دینامیکی اصلاح شود.
- تست نهایی: پس از نصب وزنهها، دوباره تایر را با سرعت بالا بچرخانید تا اطمینان حاصل شود که تعادل بهدرستی برقرار شده است. اگر هنوز لرزش وجود دارد، ممکن است نیاز به تنظیم مجدد یا افزودن وزنههای بیشتر باشد.
- بررسی فشار باد: پس از اتمام عملیات بالانس، فشار باد تایرها را بررسی کرده و در صورت نیاز تنظیم کنید.
راهنمای خرید و قیمت
برای خرید و قیمت دستگاههای بالانس درجا و تجهیزات سبکوسنگین آپاراتی، حتماً به نکات زیر توجه کنید:
دستگاه بالانس چرخ
یکی از بهترین بالانس لاستیک، دستگاه بالانس چرخ اطلس است که بهصورت تماماتوماتیک عمل میکند. این دستگاه دارای ویژگیهایی مانند عیبیابی خودکار، کالیبراسیون خودکار و دقت بالانس 1 گرم است. قیمت این دستگاه معمولاً در محدودهای مناسب قرار دارد و برای خرید میتوانید به فروشگاه بازرگانی افضلی مراجعه کنید.
وزنههای بالانس
وزنههای بالانس چسبی و گیرهای از جمله مهمترین تجهیزات دستگاه بالانس هستند. وزنههای چسبی معمولاً برای رینگهای آلومینیومی اسپرت استفاده میشوند، درحالیکه وزنههای گیرهای برای رینگهای فولادی مناسبتر هستند. قیمت وزنههای چسبی بین 190 تا 280 هزار تومان و وزنههای گیرهای از 220 تا 525 تومان به ازای هر گرم متغیر است.
نکاتی را که هنگام خرید دستگاه بالانس درجا باید به آن توجه کنید
هنگام خرید دستگاه بالانس درجا، به برند و کیفیت محصولات توجه کنید. انتخاب محصولات باکیفیت بالا میتواند تأثیر زیادی بر عملکرد و عمر تجهیزات شما داشته باشد. برای خرید، به فروشگاههای معتبری مانند بازرگانی افضلی مراجعه کنید که امکان خرید اقساطی نیز دارند.