از تجهیزات مهمی که در همه آپاراتی‌ها وجود دارد بالانس چرخ است . در واقع اگر چرخ‌های ماشین بالانس نباشد باعث می‌شود تا لاستیک‌ها و قطعات جلوبندی دچار آسیب شوند. بنابراین در سرویس‌های دوره‌ای حتماً باید بالانس بودن چرخ‌ها مورد بررسی قرار گیرد. در واقع بهترین بالانس چرخ باید در هر زمانی که تغییراتی در چرخ‌ها ایجاد می‌شود انجام بگیرد؛ زیرا لرزش و پرش لاستیک را کم می‌کند و سواری نرم‌تری را به وجود می‌آورد. این‌کار توسط دستگاه بالانس انجام می‌گیرد.انتخای بهترین بالانس عمر لاستیک را بیشتر می‌کند. هر چقدر شما لاستیک‌ها و چرخ‌ها را با دقت بالا بالانس کنید باز هم باید به صورت دوره ای بالانس شوند.
بالانس خودرو برای چیست؟
یکی از مهم ترین چیز‌هایی که در رانندگی باید به آن توجه شود بالانس چرخ خودرو است. این عمل در بالابردن طول عمر لاستیک و کیفیت سواری و پایداری خودرو بسیار موثر است و عدم توجه به آن باعث خطرات جانی فراوان و خسارت‌های مالی زیاد می‌گردد. بهترین بالانس چرخ باعث می‌شود تا بین چرخ‌ها یک تعادل و هم راستایی ایجاد شود. می‌توان گفت انتخاب بهترین بالانس باعث تقسیم یکنواخت وزن خودرو بین چرخ‌ها شده و بالانس نبودن آن‌ها ناهنجاری‌های زیادی را برای خودرو ایجاد می‌کند.
چه زمانی برای بالانس چرخ باید اقدام کنیم؟
زمان مشخصی برای بالانس کردن چرخ‌ها نمی‌توان در نظر گرفت زیرا این مسأله تحت تأثیر عوامل مختلفی است. معمولاً گفته می‌شود هر ۶ ماه یا هر ۸ هزار تا ۹ هزار کیلومتر چرخ‌ها بهتر است بالانس شود. همچنین زمانی که لاستیک ماشین را عوض می‌کنید باید دوباره چرخ‌ها به صورت بالانس چک شود. بعضی از افراد برای ممانعت از ساییدگی نامتعادل لاستیک‌ها در دوره‌های زمالی خاصی لاستیک‌های خود را به شکل ضربدری عوض می‌کنند که باعث می‌شود چرخ‌ها متعادل تر شود.
انواع بالانس خودرو
بالانس خودرو به دو روش استاتیکی و دینامیکی تقسیم می‌شود. که در روش استاتیکی یا‌ایستا چرخ بر روی یک محور افقی که در حال گردش است نصب می‌گردد. در صورت نامتعادل بودن چرخ به خاطر وزن بیشتر پایین‌تر می‌آید. برای ایجاد هماهنگی و تعادل وزنه‌ای با وزن مناسب و در قسمت مقابل آن و بالای رینگ چرخ استفاده می‌شود. در صورت انتخاب وزنه‌ها به صورت درست نامتعادل بودن از بین می‌رود.
روش دینامیکی که به آن روش پویا هم می‌گوییم جلوتر از روش استاتیک می‌باشد و علاوه بر اینکه نقاط نامتعادل را مشخص می‌کند. متوازن نبودن چرخ‌ها نسبت به صفحه تقارن عمودی را نیز مشخص می‌سازد و در صورت عدم تعادل شروع به بالانس کردن چرخ‌ها نسبت به صفحه متقارن عمودی می‌کند. دستگاه بالانس خودرو به دو دسته درجا یا روکار و کامپیوتری تقسیم می‌شود که در ادامه به نحوه کار هر دو و انتخاب بهترین بالانس برای چرخ ها اشاره می‌کنیم.
بالانس درجا یا روکار و نحوی کار با آن
بالانس درجا یا روکار یک نوع دستگاه بالانس است که بدون اینکه چرخ از روی ماشین باز شود بالانس بودن چرخ را مورد بررسی قرار می‌دهد. این دستگاه بالانس استاندارد نیست و در تعمیرگاه‌های مرکزی خودروسازی‌ها و نمایندگی‌ها پیدا نمی‌شود. معمولاً این دستگاه در تعمیرگاه‌های محلی یافت می‌شود که تجهیزات لازم برای باز و بسته کردن چرخ را ندارند. بالانس درجا در واقع یک الکتروموتور دارد که توسط صفحه‌ای چدنی لاستیک ماشین را مانند موتور وادار به حرکت می‌کند.
سرعت لاستیک باید به ۸۰ تا ۹۰ برسد تا عمل بالانس بر روی آن انجام شود. قبل از انجام عمل بالانس به وسیله گچ بر روی لاستیک علامت‌گذاری می‌گردد. دستگاه یک لامپ فلشر دارد که در هنگام گردش لاستیک پی در پی چشمک می‌زند و نقطه‌ای را که نیازمند وصل کردن وزنه بالانس می‌باشد مشخص می‌کند. همچنین میزان وزنه را بر روی صفحه نمایشگر نمایش می‌دهد. در نتیجه در ساعت ۱۲ محل نصب را ثابت نگه می‌دارد و وزنه بالانس وصل می‌شود.
بالانس کامپیوتری و نحوی کار با آن
همان طور که از نام آن پیداست به وسیله کامپیوتر عمل بالانس چرخ خودرو انجام می‌شود. در نتیجه میزان خطا کم می‌گردد. مخصوصاً اینکه دستگاه‌های بالانس کامپیوتری مدام در حال کالیبره شدن هستند. در بالانس کامپیوتری که بهترین بالانس است بر خلاف بالانس درجا چرخ از جایگاه خود خارج می‌شود و بر روی دستگاه نصب می‌گردد. بالانس چرخ به وسیله الکتروموتور انجام می‌شود و مکان دقیق اتصال وزنه‌های بالانس روی صفحه دستگاه تعیین می‌گردد. دقت بالانس کامپیوتری زیاد می‌باشد زیرا کالیبره است. برای همین بالانس کامپیتوری به بهترین بالانس چرخ ها معرف است.
بهترین بالانس چرخ کدام است؟
بالانس درجا زمانی مفید است که از سلامت سیستم جلوبندی اطمینان کامل داشته باشید. در واقع می‌توان گفت بالانس در جا باعث بالانس کردن لاستیک و جلوبندی با هم می‌شود. نکته بعدی در مورد بالانس در جا این است که سیستم عملکرد دستگاه توسط اتصال صفحه چدنی با لاستیک انجام می‌شود بنابراین احتمال به وجود آمدن خطا به خاطر ایجاد اصطکاک زیاد وجود دارد و این خطا قسمتی از بالانس محسوب می‌شود. بنابراین دقت دستگاه پایین می‌آید همچنین از معایب دیگر بالانس در جا چشمی بودن فرایند و اتصال وزنه به صورت چشمی است. پس نتیجه می‌گیریم که بالانس کامپیوتری به خاطر کالیبره بودن و همچنین دقت بالا بهترین بالانس است.
تاثیر بالانس نبودن چرخ‌ها بر مقدار ساییدگی لاستیک‌ها
بالانس نبودن چرخ ها باعث می‌شود تا به خاطر عدم توزیع یکنواخت وزن و نیرو بین چرخ ها لاستیک ها زودتر دچار فرسایش گردند. فرسایش زیاد لاستیک‌ها علاوه بر ایجاد مشکلات مادی باعث پنچر شدن و ترکیدن لاستیک و همچنین چپ کردن خودرو می‌شود.
علائم بالانس نبودن چرخ‌ها
بالانس نبودن چرخ‌ها علائمی دارد که می‌توانیم با شناخت این نشانه‌ها متوجه شویم که چرخ‌ها بالانس نیستند و لازم است بالانس شود.
- در سرعت‌های بالا فرمان میلرزد
- کیفیت رانندگی کم می‌شود
- در هنگام ترمز گرفتن لرزش فرمان احساس می‌گردد
- مصرف سوخت بالا می‌رود
- توان ماشین کم می‌شود
آیا لاستیک نو نیاز به بالانس دارد؟
شاید فکر کنید که لاستیک نو نیازی به بالانس ندارد و بدون عیب و نقص است و هنگامی که آن را می‌گذارید سواری فوق‌العاده نرم و راحتی خواهید داشت. در حالی که باید بدانید لاستیک‌های جدید هم زمانی که تولید می‌شوند دچار نقص هستند. بنابراین حتی بر روی لاستیک‌های جدید و نو نیز بهتر است بهترین بالانس انجام گیرد.
سخن پایانی
بالانس چرخ ماشین به صورت دوره‌ای امری ضروری است زیرا بالانس نبودن چرخ‌ها باعث می‌شود تا صدمات جبران ناپذیری به قسمت‌هایی مثل جلوبندی وارد شود. همچنین باعث لرزش فرمان، ساییدگی لاستیک و کاهش توان خودرو می‌گردد. در واقع می‌توان گفت بالانس کردن چرخ‌ها باعث تقسیم وزن خودرو بین چرخ‌ها می‌گردد و کیفیت رانندگی را بهبود می‌بخشد. از این مطلب می‌توان نتیجه گرفت بهترین بالانس برای چرخ های خودرو بالانس کامیپوتری است.
